دکتر علی جعفری متخصص مغز و اعصاب

آنوریسم های مغزی

آنوریسم مغزی (یا جمجمه) ناحیه‌ای است که در آن یک رگ خونی در مغز ضعیف می‌شود و در نتیجه قسمتی از دیواره عروق برآمده یا بالون می‌شود. معمولاً آنوریسم ها در نقطه ای ایجاد می شوند که رگ خونی منشعب می شود، زیرا "چنگال" از نظر ساختاری آسیب پذیرتر است. این اختلال ممکن است ناشی از نقایص مادرزادی یا سایر شرایط مانند فشار خون بالا، تصلب شرایین (انباشته شدن رسوبات چربی در شریان ها) یا ضربه به سر باشد.برای مشاوره با بهترین جراح مغز و اعصاب در تهران اینجا کلیک کنید.

آنوریسم در همه گروه‌های سنی رخ می‌دهد، اما بروز آن در افراد 25 ساله و بالاتر به طور پیوسته افزایش می‌یابد، در افراد 50 تا 60 ساله بیشترین شیوع را دارد و در زنان حدود سه برابر بیشتر است. نتیجه برای بیمارانی که قبل از پارگی آنوریسم درمان شده اند بسیار بهتر از بیمارانی است که بعد از آن درمان شده اند، بنابراین نیاز به ارزیابی کافی بیماران مشکوک به آنوریسم مغزی بسیار مهم است.

آنوریسم های پاره نشده مغزی را می توان با اقدامات غیرتهاجمی از جمله MRA و آنژیوگرافی کاروتید تشخیص داد. پارگی را می توان با سی تی اسکن یا سوراخ کمری تشخیص داد. اگر این آزمایشات وجود آنوریسم را نشان دهد، آنژیوگرافی رسمی مغز ممکن است انجام شود.

افرادی که دچار پارگی آنوریسم مغزی می شوند ممکن است برخی یا همه این علائم هشدار دهنده را داشته باشند: سردرد موضعی، تهوع و استفراغ، سفت شدن گردن، تاری دید یا دوبینی، حساسیت به نور (فوتوفوبیا) یا از دست دادن حس. بسیاری از افراد مبتلا به آنوریسم مغزی پاره نشده هیچ علامتی ندارند. برخی دیگر ممکن است برخی یا همه علائم زیر را تجربه کنند، که ممکن است نشانه های احتمالی آنوریسم باشد: فلج عصب جمجمه، مردمک های گشاد شده، دوبینی، درد در بالا و پشت چشم و سردرد موضعی.

هنگامی که آنوریسم های مغزی پاره می شوند، معمولاً باعث خونریزی در مغز می شوند و در نتیجه خونریزی زیر عنکبوتیه ایجاد می شود. خون همچنین می تواند به مایع مغزی نخاعی (CSF) یا نواحی اطراف مغز نشت کند و باعث ایجاد هماتوم داخل جمجمه (لخته خون) شود. خون می تواند سلول های مغزی مجاور را تحریک کند، آسیب برساند یا از بین ببرد. این ممکن است باعث مشکلاتی در عملکردهای بدن یا مهارت های ذهنی شود. در موارد جدی تر، خونریزی ممکن است باعث آسیب مغزی، فلج یا کما شود. پارگی آنوریسم مغزی در حدود 50 درصد موارد کشنده است.

عمل جراحی

عمل "گیره دادن" آنوریسم با انجام کرانیوتومی (باز کردن جمجمه به روش جراحی) و جداسازی آنوریسم از جریان خون با استفاده از یک یا چند گیره انجام می شود که به آن اجازه می دهد تا باد کند. ترمیم جراحی آنوریسم‌های مغزی در صورتی که در قسمت‌های غیرقابل دسترس مغز قرار داشته باشند امکان‌پذیر نیست. آنژیوگرافی برای مشاهده بسته شدن آنوریسم و ??حفظ جریان طبیعی خون در مغز استفاده می شود.

یک روش کمتر تهاجمی که نیازی به عمل ندارد، به نام درمان اندوواسکولار، از میکرو کاتترها برای رساندن سیم پیچ ها به محل رگ خونی بزرگ شده که آنوریسم را از داخل رگ خونی می بندد (بسته است) استفاده می کند. روشی به نام کویلینگ با کمک بالون از یک کاتتر بالون کوچک برای کمک به نگه داشتن سیم پیچ در جای خود استفاده می کند. روشی به نام ترکیب استنت و کویلینگ از یک لوله مشبک انعطاف پذیر کوچک استوانه ای استفاده می کند که داربستی را برای سیم پیچی فراهم می کند. آنوریسم ها ممکن است با تکنیک های اندوواسکولار زمانی که خطر جراحی خیلی زیاد است، درمان شوند.

در حالی که بهترین روش برای ایمن سازی آنوریسم باید به صورت فردی ساخته شود، به طور کلی، بیماران مبتلا به آنوریسم مغزی پاره شده باید در اسرع وقت تحت درمان قرار گیرند. خطرات و پیامدهای جراحی به پاره شدن یا نبودن آنوریسم، اندازه و محل آنوریسم و ??سن و سلامت کلی بیمار بستگی دارد.

عوارض بعد از جراحی می تواند شامل وازواسپاسم و هیدروسفالی باشد. وازواسپاسم انقباض ناگهانی رگ خونی است که جریان خون را کاهش می دهد. هیدروسفالی وضعیتی است که در آن مایع مغزی نخاعی (CSF) اضافی در بطن‌ها (حفره‌های حاوی مایع) مغز جمع می‌شود و ممکن است فشار داخل سر را افزایش دهد.